Digitale toegankelijkheid is vandaag de dag belangrijker dan ooit. Sterker nog: er zijn zelfs richtlijnen voor, die vanaf 2025 voor bepaalde bedrijven verplicht worden. Ik heb het over de WCAG. De Web Content Accessibility Guidelines. Deze richtlijn heeft als doel om websites toegankelijk te maken voor iedereen, inclusief voor mensen met een beperking. En dat zijn er nogal wat: in Nederland hebben 4,5 miljoen mensen een functiebeperking die invloed heeft op hun Internetgebruik. Met een toegankelijke website vergroot je daarom niet alleen je doelgroep en je vindbaarheid in Google, maar help je ook deze mensen aan een prettige ervaring op je website. In dit artikel lees je alles over digitale toegankelijkheid en wat er gaat veranderen in 2025. Wat zijn de WCAG en EEA? Geldt de WCAG ook voor jou? En hoe maak je je website toegankelijk?
Inhoudsopgave
- Wat is digitale toegankelijkheid?
- Wat is WCAG?
- De voordelen van de WCAG
- Hoe maak je je website toegankelijk? 7 Makkelijke aanpassingen
- Check of je website voldoet aan de WCAG-richtlijnen van digitale toegankelijkheid
- 5 WordPress-plugins voor website toegankelijkheid
- Dus: Je website wel of niet aanpassen?
- Ga ik de WCAG toepassen om mijn website toegankelijk te maken?
Wat is digitale toegankelijkheid?
Digitale toegankelijkheid gaat over het maken van websites en apps die door iedereen te gebruiken zijn. Ook door mensen met een beperking.
Misschien denk je: maar dat kan nu toch ook? Nee. Kijk maar eens naar video’s die worden weergegeven op websites. Heel vaak staat daar geen ondertiteling onder en is de video niet geschikt voor mensen met gehoorproblemen. En denk maar eens aan mensen die hun muis niet goed kunnen gebruiken. Hoe verplaatsen zij zich door een website? Mensen met een visuele beperking kunnen kleine letters niet lezen en contrasten niet goed zien.
En zo zijn er meer redenen waarom websites niet digitaal toegankelijk zijn. En dat is een probleem, want daarmee wordt een groot deel van de samenleving buitengesloten. Terwijl je vandaag de dag eigenlijk niet meer zonder het gebruik van Internet kunt.
Website toegankelijkheid betekent dus dat iedereen je website kan gebruiken, ook mensen met een beperking. Het betekent zorgen voor jouw doelgroep en voor de mens in zijn geheel. Best een goede ontwikkeling lijkt me.
Wat is WCAG?
De WCAG (Web Content Accessibility Guidelines) is de internationale standaard voor digitale toegankelijkheid. Oftewel: een lijst met eisen voor het ontwerpen, bouwen en onderhouden van websites.
Hoewel de WCAG nu actueel is, bestaat het al sinds 1999. De WCAG is ontwikkeld door het World Wide Web Consortium (W3C) en wordt regelmatig geupdate. Zo is er nu de WCAG 2.2 en is WCAG 3 in de maak.
Als je de regels van de WCAG volgt is je website toegankelijk voor iedereen.
De European Accessibility Act (EAA)
Vanaf juni 2025 treedt de Europese Toegankelijkheidsakte (European Accessibility Act, of EAA) in werking. De EEA is een internationale wet die bepaalt dat websites toegankelijk moeten zijn voor iedereen, dus ook voor mensen met een beperking.
De EAA vereist dat websites voldoen aan de WCAG. Op dit moment is dit al verplicht voor websites van (semi-)overheidsinstellingen, maar vanaf juni 2025 moeten meer bedrijven digitaal toegankelijk zijn. Waaronder overheidsinstanties, organisaties in de publieke sector (zoals ziekenhuizen, scholen en universiteiten), bedrijven die in opdracht voor de overheid werken, financiële diensten (zoals banken) en telecomproviders.
De EEA geldt overigens niet alleen voor websites, maar ook voor webshops (e-commerce), e-books, computers, telefoons, TV’s en pinautomaten.
Wie zijn vrijgesteld van de EEA en WCAG?
De EEA geldt niet voor:
- kleine ondernemers met minder dan 10 mensen in dienst
- ondernemers met een jaaromzet van maximaal 2 miljoen euro
Daarbij komt dat ondernemers hun dienst of product niet hoeven aan te passen als de dienst of het product dan te veel verandert. Of als de kosten voor het toegankelijk maken te hoog zijn ten opzichte van de voordelen. (bron)
Het kan dus heel goed zijn dat de WCAG voor jou niet verplicht wordt. Dat betekent echter niet dat je er maar meteen niks mee hoeft te doen. Immers, door te investeren in een toegankelijke website, laat je zien dat je als ondernemer om al je klanten geeft.
Daarnaast heeft het toepassen van de WCAG vele voordelen. Denk aan een groter bereik en betere prestaties in Google. Zoekmachines hechten namelijk steeds meer waarde aan toegankelijke websites. Maar daarover verderop meer.
De 4 basisprincipes van de WCAG
De WCAG is opgedeeld in 4 principes:
1. Waarneembaar
Alle informatie moet waarneembaar zijn, bijvoorbeeld door alternatieve teksten voor afbeeldingen en transcripties voor audio aan te bieden. Beeldmateriaal en tekst moeten goed leesbaar en zichtbaar zijn, met voldoende contrast.
2. Bedienbaar
Interactieve elementen, zoals knoppen en links, moeten toegankelijk zijn via toetsenbordbediening. Flitsende content dat risico op bijvoorbeeld epilepsie vergroot, moet vermeden worden.
3. Begrijpelijk
De inhoud van je website moet begrijpelijk zijn en formulieren duidelijk gelabeld. Gebruik eenvoudige taal en wees consistent in taalgebruik.
4. Robuust
Je website moet kunnen werken met hulpmiddelen zoals schermlezers (die de tekst voorlezen), op verschillende browsers (zoals Chrome, Firefox, etc.) en op alle apparaten. Een mobielvriendelijke website maken is nu niet meer alleen van belang voor SEO, maar ook voor digitale toegankelijkheid.
De voordelen van de WCAG
Veel ondernemers zien de WCAG als een grote last. Je moet er immers van alles voor aanpassen aan je website. Begrijpelijk, maar de WCAG heeft juist ook veel voordelen. Daarom is het aan te raden om in ieder geval een deel van de WCAG ook op jouw website toe te passen.
7 Voordelen van een toegankelijke website
1. Een groter bereik (en daardoor meer klanten)
Door je website digitaal toegankelijk te maken bereik je meer klanten. De 4,5 miljoen mensen die op dit moment jouw website misschien niet goed kunnen gebruiken, kunnen dat dan wel. Je website is dan bruikbaar voor een breder publiek. En dat betekent meer bezoekers waar je klanten van kunt maken.
2. Digitale toegankelijkheid is goed voor SEO en je vindbaarheid in zoekmachines
Onder de WCAG vallen aanpassingen zoals het toevoegen van alt-teksten, duidelijke koppen, een goede navigatie en een duidelijke structuur. En laten dat nu net elementen van SEO zijn (check hier alle 49 onderdelen van SEO). Zoekmachines ‘lezen’ je website beter met dit soort aanpassingen, en dat zorgt voor een betere vindbaarheid. Daarnaast hechten zoekmachines zoals Google steeds meer waarde aan toegankelijkheid. Op de lange termijn zullen toegankelijke websites meer bovenaan de zoekresultaten komen te staan dan niet toegankelijke websites.
3. Een lagere bounce rate door een betere gebruikerservaring
Een toegankelijke website is makkelijker in gebruik en duidelijk te navigeren. En dat verlaagt het bounce percentage (het aantal bezoekers dat op je website komt en meteen weer weg klikt). Als je bezoekers makkelijker kunnen navigeren en vinden wat ze zoeken, blijven ze langer op je website en zijn ze eerder geneigd om actie te ondernemen. Zoals een gratis e-book downloaden of contact met je opnemen.
4. Je onderscheid je van je concurrentie
Zeker kleine ondernemers, waarvoor de EEA niet verplicht wordt, besteden weinig tijd en moeite aan het toegankelijk maken van hun website. Daarom is website toegankelijkheid een mooie onderscheidende factor. Door hierin te investeren, kun je je onderscheiden van je concurrenten die hier nog geen prioriteit aan geven. Dat kan je een betere vindbaarheid in Google, meer bezoekers, een meer professionele uitstraling en meer klanten opleveren.
5. Klaar voor de toekomst van digitale toegankelijkheid en nieuwe WCAG-updates
Door nu te investeren in website toegankelijkheid, anticipeer je op toekomstige wetgeving en ontwikkelingen. Dit maakt je website toekomst-proof en ben je alvast een heel eind als de EEA over een aantal jaar mogelijk ook voor kleine ondernemers verplicht wordt.
6. Een verhoogde conversie
Een toegankelijke website maakt het eenvoudiger voor iedereen om door te navigeren. Doordat bezoekers minder obstakels ervaren, wordt het makkelijker om iets te kopen of om een andere actie te ondernemen.
7. Gebruiksvriendelijker voor iedereen
Veel verbeteringen die horen bij digitale toegankelijkheid maken de website meteen gebruiksvriendelijker voor iedereen. Dus niet alleen voor mensen met een beperking. Denk aan grotere letters, makkelijkere navigatie, voldoende contrast en een betere leesbaarheid. Dat is voor iedereen prettig. Digitale toegankelijkheid is dus eigenlijk gewoon iets dat je sowieso zou moeten toepassen.
Hoe maak je je website toegankelijk? 7 Makkelijke aanpassingen uit de WCAG
Er is van alles dat je kunt doen om je website toegankelijk te maken. Onder andere lastige technische dingen. Gelukkig zijn er ook simpele praktische aanpassingen die je snel kunt toepassen.
1. Voeg alt-teksten toe aan afbeeldingen
Alt-teksten (alternatieve teksten) beschrijven wat er op een afbeelding te zien is. Dit helpt slechtziende bezoekers die gebruikmaken van schermlezers om te begrijpen wat er op de afbeelding staat. Bovendien helpt het zoekmachines om beter te begrijpen waar de afbeelding over gaat. Dit is daarom ook een standaard onderdeel van SEO en zou je sowieso altijd moeten doen.
2. Zorg voor voldoende contrast in kleuren
Voor bezoekers met kleurenblindheid of slechtziendheid kan het moeilijk zijn om teksten te lezen als er weinig contrast is tussen de tekstkleur en de achtergrond. En volgens mij geldt dit ook voor als je geen visuele beperking hebt (ik krijg ook hoofdpijn van slecht te lezen teksten). Zorg daarom dat het contrast tussen de tekst en achtergrond hoog genoeg is. Een tool zoals de Contrast Checker kan je helpen om het contrast te testen.
Tip: Check het contrast van jouw kleuren met de WCAG Contrast Checker.
3. Maak gebruik van de juiste titelstructuur
Zorg ervoor dat je pagina’s duidelijk gestructureerd zijn met hoofd- en tussenkoppen (H1, H2, H3, etc.). Kijk maar eens hoe ik dit heb gedaan in het artikel dat je nu aan het lezen bent. Dit helpt bezoekers om snel de informatie te vinden die ze zoeken. Daarnaast helpen koppen om de inhoud begrijpelijker te maken voor schermlezers en zoekmachines. Ook dit is een standaard onderdeel van zoekmachineoptimalisatie.
Tip: Schrijf zo duidelijk mogelijke koppen waaruit direct blijkt waar de tekst daaronder over gaat. Dit maakt de tekst beter scanbaar. En over die tekst gesproken: vermijd lange alinea’s.
4. Maak toegankelijke video’s en audio
Voeg altijd ondertiteling toe aan video’s. Zowel op de website als op social media. Dit maakt video’s niet alleen toegankelijk voor mensen die doof of slechthorend zijn, maar is gewoon voor iedereen veel fijner. Je kunt ook een transcript toevoegen aan video’s, zodat mensen het kunnen lezen.
Hetzelfde kun je doen met audio. Voor iedereen die een podcast heeft is dit een goede tip: maak transscripties. Als je dit op de website zet en goed SEO optimaliseert, is dit meteen een goede manier om je podcast vindbaar te maken in Google.
5. Maak formulieren toegankelijk
Formulieren op je website zijn een essentieel onderdeel van conversie. Immers, als iemand je contactformulier niet kan invullen loop je een potentiële klant mis. Formulieren moeten eenvoudig in te vullen zijn, zonder dat gebruikers afhankelijk zijn van de muis (dus met de tab-functie op het toetsenbord).
Daarnaast moeten formulieren beschrijvende labels hebben boven het invulveld (dus het moet duidelijk zijn wat iemand moet invullen) en moet zichtbaar zijn welke velden moeten worden ingevuld en welke niet.
Ontbreekt er iets of is er iets fout ingevuld? Dan moet dit duidelijk worden aangegeven met rode letters.
6. Geef buttons en links een duidelijke beschrijvende tekst
Nog een tip die niet alleen geldt voor mensen met een beperking, maar voor letterlijk iedereen. Vaag taalgebruik is namelijk een veelvoorkomende reden dat websitebezoekers de benen nemen en nergens op klikken.
Waar heb ik het over? Over links en knoppen met teksten zoals ‘lees meer’, ‘klik hier’, ‘meer info’ en ‘ga verder’.
Als je volledig ziend bent, dan begrijp je vaak wel waar de link of button naar leidt. Je hebt dan meestal de bijbehorende tekst gelezen.
Maar als je slechtziend bent, dan wordt die context vaak gemist. En dan snap je totaal niet waar de link of knop met ‘ga verder’ dan naar verder gaat.
Dit los je op door duidelijke en beschrijvende teksten in knoppen en links te zetten. Bijvoorbeeld: van ‘klik hier’ naar ‘klik hier om het gratis e-book aan te vragen’.
En zoals gezegd: ook als je de context wel goed kunt zien, zorgen vage termen in links en knoppen er vaak voor dat er precies niet op geklikt wordt.
7. Vermijd flitsende inhoud
Elementen die snel knipperen of flitsen zijn sowieso al een heel goede manier om websitebezoekers weg te jagen. Maar mensen met epilepsie of migraine krijgen hier ook echt gezondheidsklachten van. Vermijd dit dus altijd. En als je denkt dat bepaalde inhoud dan juist meer opvalt: dat is niet zo. Het wekt vooral irritatie.
Meer aanpassingen om je website toegankelijk te maken
En er zijn nog meer aanpassingen die je website digitaal toegankelijker maken. Denk aan de volgende functies:
- De lettergrootte kunnen aanpassen
- Een knop waarmee de tekst voorgelezen kan worden
- De kleur van de website veranderen van licht naar donker (of andersom)
Check of je website voldoet aan de WCAG-richtlijnen van digitale toegankelijkheid
Om te controleren of je website voldoet aan de WCAG-richtlijnen, kun je de volgende stappen en hulpmiddelen gebruiken.
1. Tools om te checken of je website toegankelijk is
Met de tool ismijnsitetoegankelijk.nl check je makkelijk en snel op digitale toegankelijkheid. Je krijgt meteen tips voor verbetering.
WAVE: ook WAVE scant je website op toegankelijkheid. Je ziet meteen live op het scherm wat beter moet voor een toegankelijke website. Deze is in het Engels, maar zeer gedetailleerd.
2. Test de toetsenbordnavigatie op je website
Controleer of alle interactieve elementen (zoals knoppen, het menu, links en formulieren) bedienbaar zijn met het toetsenbord (met de tab-toets). Dit is essentieel voor mensen die geen muis gebruiken. Hier vind je een handige manier om te testen of toetsenbordnavigatie werkt op jouw website.
3. Controleer het kleurcontrast op je website
Controleer met deze contrast checker of het kleurcontrast op je website goed is. Kijk naar buttons, de kleur van je menu en achtergrondkleuren met tekst erop. Zo weet je precies waar je eventueel kleuren kunt aanpassen om je website toegankelijker te maken.
5 WordPress-plugins voor website toegankelijkheid
Er zijn diverse WordPress-plugins die kunnen helpen om je website toegankelijker te maken volgens WCAG-richtlijnen. Voordat je met plugins voor toegankelijkheid aan de slag gaat, houd hier rekening mee:
- Hoe je je website toegankelijk maakt hangt mede af van het WordPress theme dat je gebruikt.
- Veel aanpassingen voor toegankelijkheid moet je handmatig doen, zoals uitgelegd in het vorige hoofdstuk. Content aanpassen, kleuren wijzigen en titels toevoegen of herschrijven bijvoorbeeld. Dit los je niet op met een plugin.
- Vergeet niet dat je altijd spaarzaam met plugins moet omgaan. Download dus niet alle onderstaande plugins, maar kies de plugin die het beste bij jouw website past.
Deze plugins zijn dus vooral bedoeld om extra functies toe te voegen. Denk aan een functie voor het vergroten van de tekst, automatisch links onderstrepen en de achtergrondkleur donker maken.
1. WP Accessibility
De WP Accessibility plugin helpt bij het verbeteren van veel basisaspecten van toegankelijkheid, zoals het identificeren van afbeeldingen zonder alt-tekst, het aanpassen van kleurencontrasten, het toevoegen van beschrijvende labels aan formulieren en meer.
2. One Click Accessibility
Een eenvoudige plugin die een toolbar aan je website toevoegt om de toegankelijkheid te verbeteren. Gebruikers kunnen hiermee onder andere het contrast aanpassen, de website grijs maken, tekst vergroten of verkleinen en onderstreping van links in- of uitschakelen. Dit maakt het voor bezoekers makkelijker om de website aan hun behoeften aan te passen.
3. AccessibleWP Toolbar
Ook deze plugin maakt een toolbar waarmee je bezoekers de tekstgrootte en kleuren kunnen aanpassen, titels kunnen markeren en de inhoud kunnen verduidelijken. Dit geeft bezoekers de mogelijkheid om de weergave aan hun eigen voorkeuren aan te passen.
4. Equalize Digital Accessibility Checker (gratis, maar meer mogelijkheden met de betaalde versie)
De Accessibility Checker is een ander concept dan de andere plugins. Deze plugin scant namelijk je websitepagina’s en -berichten op toegankelijkheidsproblemen en geeft je een score en concrete aanbevelingen voor verbetering.
De Equalize Digital Accessibility Checker is beperkt gratis te gebruiken en heeft een uitgebreide betaalde versie.
5. All In One Accessibility (betaald, gericht op de WCAG 2.2)
Dit is misschien wel de beste en meest krachtige plugin voor website toegankelijkheid. En niet alleen voor WordPress: deze AI-plugin kun je ook gebruiken voor websites gemaakt in onder andere Shopify, Wix, Squarespace, Joomla en Magento. De plugin heeft vele functies die voldoen aan de WCAG 2.2. Denk aan het vergroten en verkleinen van tekst, donkere modus, visueel toetsenbord, wijzigen van contrast, voorlezen en nog veel en veel meer. De naam zegt het al: alles wat je nodig hebt. Hiermee kan je websitebezoeker je website aanpassen naar eigen keuze.
Je kunt All In One Accessibility 10 dagen gratis gebruiken, daarna moet je upgraden. De kosten hangen af van hoeveel paginaweergaven je hebt per maand. Tot 50.000 paginaweergaven per maand betaal je 250 dollar per jaar.
Digitale toegankelijkheid: je website wel of niet aanpassen?
Met de informatie in dit artikel kun je meteen aan de slag om je website WCAG-proof te maken. De vraag is: moet je dit nu wel of niet doen?
Zoals eerder aangegeven wordt de EEA voor veel kleinere ondernemers (nog) niet verplicht. Maar wil je je online bereik vergroten en je hele doelgroep, ook mensen met een beperking, een fijne ervaring geven op je website? Dan is het aan te raden om in ieder geval een aantal punten aan te passen.
Website toegankelijkheid wordt in de toekomst alleen maar belangrijker. Op een gegeven moment zal het geen discussie meer zijn of het wel of niet moet, dan is het gewoon standaard.
Door je website toegankelijk te maken vergroot je niet alleen je bereik, maar het zorgt ook voor meer tevreden websitebezoekers, een betere online vindbaarheid en een positief imago.
Met kleine aanpassingen, zoals alt-teksten toevoegen, betere kleurcontrasten, een groter lettertype, duidelijke titels en koppen, opvallende knoppen, duidelijke linkteksten en toegankelijke formulieren, maak je je website al inclusiever. En zorg je ervoor dat iedereen zonder obstakels je website kan bekijken en contact met je kan opnemen.
Ga ik de WCAG toepassen om mijn website toegankelijk te maken?
Als webdesigner heb ik een voorbeeldfunctie en wil ik mijn doelgroep zo goed mogelijk helpen. Daarom zal ik beetje bij beetje mijn website steeds meer optimaliseren op digitale toegankelijkheid.
Ik heb de afgelopen tijd alvast kleine aanpassingen gedaan op mijn website. Onder andere mijn contactformulier is aangepast, mijn lettertype is gewijzigd en groter geworden, al mijn afbeeldingen hebben alt-teksten en de titels en subtitels zijn duidelijk. Daarnaast komen er meer wijzigingen aan. Zo ben ik bezig met een functie om de website te switchen van licht naar donker (deze optie zit in mijn WordPress theme Impreza ingebouwd, maar kost even tijd om goed te implementeren) en zal ik de kleurcontrasten gaan verbeteren. Op termijn wil ik ook een toolbar met opties.
Ik maak overigens zelf ook gebruik van de tools die ik hierboven heb genoemd. Zo check ik wat aangepast moet worden en ga daarmee aan de slag.
Ga jij je website toegankelijk maken aan de hand van de WCAG? Ik ben benieuwd!
Wil je op de hoogte blijven van mijn nieuwste blogs boordevol inspiratie en praktische tips over ondernemen, succesvol bloggen of het maken van een winstgevende website? Meld je dan hier aan!
